Na een aantal jaren van hoge inflatie, een periode waarin, door decentralisatie (het overhevelen van de overheidstaken naar de gemeentes), de gemeente steeds meer taken en dus kosten voor zijn kiezen krijgt, staat de gemeentelijke begroting er belabberd voor. Om dat op te lossen, moet je zoals dat heet, de Tering naar de Nering zetten.
En ja, wij moeten heel goed en zorgvuldig kijken waarop en hoeveel wij kunnen bezuinigen. Of beleid aanpassen, ombuigen zoals we dat noemen.
Maar we moeten ook druk zetten op Den Haag, via alle mogelijke kanalen. Heel veel gemeentes kunnen het huishoudboekje niet op orde krijgen. Wij vinden dat we dat heel duidelijk moeten laten zien.
Voor 2025 gaat het de PvdA/GroenLinks nog lukken om een sluitende begroting op te stellen, maar daarna zo goed als niet. Uiteraard geldt dat alleen indien wij steun krijgen voor de ingediende amendementen, Vanaf volgend jaar mag het Rijk wel zien dat het zo niet langer meer kan.
I.p.v. verdere bezuinigingen is het belangrijk om nu al een signaal af te geven aan het Rijk dat het financieel gewoon niet meer kan.
De PvdA/Groenlinks heeft al meerdere keren bij onze landelijke vertegenwoordigers en via andere kanalen aangegeven dat er nu echt iets moet gebeuren, om gemeentes te laten overleven. Vooral vanaf nu al samen optrekken met andere gemeenten, via de VNG (de vereniging van Nederlandse Gemeentes) en de provincie. En vooral niet te veel bezuinigen. Want als voorzieningen, initiatieven, regelingen, of steun één keer zijn verdwenen, komen ze niet meer zo snel terug.
En dus mogen we, wat ons betreft, de jaren 2026 t/m 2028 een negatieve begroting presenteren.
Om in deze uitdagende situatie in 2025 nog een sluitende begroting te kunnen presenteren, ie hier in Hattem een zogenaamde Task Force aan de slag gegaan. Een grote groep ambtenaren en het college, hebben de afgelopen periode de stofkam door de uitgaven gehaald. Er is gedegen gezocht en ook zeer zeker het één en ander gevonden. Wij concluderen dat er goed is gekeken naar mogelijkheden om de uitgaven te beperken. Hiervoor willen we het college, maar vooral de ambtenaren bedanken voor hun extra inzet.
We moeten op zoek, naar innovaties, verbeteringen, een duurzame toekomst voor onze burger, onze stad, onze prachtige omgeving. Voor en met onze gemeenschap.
Blij zijn wij ook met deze raad, die in de voorbereiding, maar hopelijk ook blijvend, pal staat voor een krachtige steun aan zij die het financieel niet breed hebben. Waar voor ons geldt, de breedste schouders, de zwaarste lasten.
Ondanks financiële uitdagingen wil de PvdA/GroenLinks vasthouden aan ambities voor een toekomstbestendig Hattem. In deze financieel moeilijke tijden is het belangrijk om onze keuzes te toetsen aan hun toekomstbestendigheid. Daarom is het verstandig om zo min mogelijk investeringen aan te tasten die op langere termijn een positief effect hebben, met name op het gebied van onderwijs, wonen en duurzaamheid. Uiteraard geldt hetzelfde ook voor het sociale domein.
Wij zullen dan ook, samen met de Christen Unie en D66, een amendement indienen voor minder ombuigingen, bij de aanpassing van de inkomensregeling, belastinginkomsten (geen OZB) verhogen (zoals de voor herinvoering hondenbelasting en verhoging van de toeristenbelasting), het niet schrappen van het zomerfestival, verhoging inkomsten sportaccommodaties, en het behouden van de bijdrage van het zorgcompliment.
Ondanks alle bezuinigingen, zijn we blij dat er ook nog een aantal wensen ingewilligd kunnen worden. Zoals het verruimen van de bijzondere bijstand en budget voor inclusie. Hiermee zorgen we ervoor dat iedereen zich echt thuis kan voelen en mee kan doen in Hattem.
In de programmabegroting schrijft U, dat U als aandeelhouder nog niet weet wat het resultaat over 2023 is inzake H2O bedrijfsterrein. Wethouder wanneer wordt dat wel duidelijk?
In 2022 was er een positief resultaat. Uiteindelijk lijkt het erop dat de ontwikkeling van het H2O bedrijventerrein een succes wordt.
Netwerkcongestie op het elektriciteit netwerk is iets waar H2O last van heeft en aan werkt. De overheid wil daar ook aan mee helpen om tot een oplossing te komen.
Ons is ter ore gekomen dat er op het H2O bedrijfsterrein een initiatief is voor een energie Hub, (een samenwerking tussen de bedrijven op het bedrijventerrein gericht op het opwekken, delen en opslaan van energie. Wethouder, is de de gemeente betrokken bij het initiatief voor een energie Hub? En is het college ook bereidt om het positieve resultaat van H2O voor een deel besteed kan worden aan zo’n energie hub? Kunt u aangeven hoe de raad u kunt helpen, dat we dat gaan regelen?
Er zijn een aantal onderwerpen waar wij dieper op in willen gaan. Dus hebben nog wat algemene vragen aan het college:
Wij zijn een groot voorstander van zorgvuldigheid in het proces als er omgebogen moet worden.
Wij zien deze begroting slechts als een momentopname. Er is nog veel werk te doen. We willen niet alleen kijken naar de korte termijn maar heel gericht toekomstgericht beleid uitzetten. Bijvoorbeeld door kritisch te kijken naar het MIP (Meer jaren Investering Plan) en het MJOP (Meer Jaren Onderhoud Plan. In die plannen staan de investering en onderhoud in b.v. wegen, gebouwen, onderhoud enz. Wat moet er wel, en wat kan ook later of goedkoper uitgevoerd worden.
Wethouder, de PvdA/GroenLinks zou graag zien dat er een plan komt waarin de raad kan kiezen voor een onderhoudsniveau van wegen. Een plan met keuzes, zoals wij ook hebben bij het groenonderhoud zou daarbij kunnen helpen. Of bestaat er nu al zoiets waar de raad geen weet van heeft?
Er zijn op dit moment een aantal plannen voor wegenonderhoud. B.v. de Oude Kerkweg (174K 2024) en het Prinses Margrietpad (204K 2024) en de Ierstweg (216K 2025). Kunnen we daar nu nog aan bijsturen en als dat niet kan kunt u dan toelichten waarom niet?
Dit voorjaar waren wij in Urk voor een bijeenkomst van de regio Zwolle. Kort daarna werd duidelijk dat Het Rijk de regio een forse subsidie toegekend had. In hoeverre helpt dit Hattem in allerlei plannen en ook in de begroting?
U benoemt inzake de spreidingswet slechts het risico maar reserveert nergens geld en middelen in deze begroting. Klopt dat en kunt u uw keuze toelichten?
Onze raad heeft vorig jaar aangegeven dat we vooraf geïnformeerd willen worden over potentiële budgetoverschrijdingen. Informeel werden wij al geïnformeerd over een tegenvaller op de Dorpsweg. Klopt dat, maar is dit een voorbeeld van achteraf of vooraf?
